Kiedy wyruszasz na przejażdżkę samochodową i trafiasz na nieznaną drogę, rozgałęziającą się w wielu kierunkach, sięgasz po mapę. Dzięki niej dowiadujesz się, którą trasę wybrać, by dotrzeć do celu. Podobną funkcję w obrębie strony internetowej pełni mapa witryny. Jest wartościowa dla robotów wyszukiwarek, bo wskazuje im możliwe ścieżki poruszania się po stronie. Ale czy jest niezbędna? I czy mapa strony wpływa na SEO?
Czym jest mapa strony?
Mapa strony to plik, najczęściej sitemap.xml, w którym umieszcza się informacje o wszystkich kluczowych treściach dostępnych w witrynie. Obejmuje podstrony, obrazy, filmy i pliki innego rodzaju. Zawiera komunikaty o związkach pomiędzy każdym z tych elementów – czy są połączone, w jaki sposób, jak wygląda hierarchia. Ponadto znajdują się w niej dodatkowe adnotacje na temat plików, przykładowo o datach ich aktualizacji, częstotliwości zmian, wersjach językowych.
Inną definicją mapy strony – uproszczoną, ale wystarczającą na potrzeby wyjaśnienia osobie niezwiązanej z tworzeniem i pozycjonowaniem stron – może być: zbiór adresów URL (podstron) dostępnych w witrynie.
Do czego służy mapa strony www?
Należy wiedzieć, że mapa witryny w formacie XML jest plikiem tworzonym nie dla użytkowników, tylko dla robotów wyszukiwarek, przede wszystkim Google. Ci pierwsi nie mają do niej dostępu, chyba że wiedzą, jak się dostać (np. poprzez wpisanie w okno przeglądarki adresu URL: domena.pl/sitemap.xml, co i tak daje jedynie podstawowe informacje). Natomiast roboty po to czytają mapę strony, żeby:
- skuteczniej poruszać się po stronie,
- lepiej rozumieć strukturę witryny – połączenia między podstronami i plikami,
- pozyskiwać dodatkowe informacje o plikach i uwzględniać je podczas indeksacji,
- skuteczniej indeksować stronę w wynikach wyszukiwania.
Jeśli roboty nie znajdą mapy witryny, poradzą sobie same, przy czym indeksacja może im zająć więcej czasu. Dzięki mapie strony dowiedzą się, które podstrony i pliki uważasz za najważniejsze, dlatego warto ją zrobić.
Czy trzeba korzystać z mapy strony?
Od strony technicznej budowa każdego serwisu – wykluczając co najwyżej proste witryny typu one page – przypomina rodzinne drzewo genealogiczne. Jego struktura ma początek na stronie głównej, po czym rozgałęzia się na liczne podstrony wraz ze skomplikowanymi powiązaniami pomiędzy nimi.
Nic dziwnego, że użytkownikom i robotom najłatwiej trafić na stronę główną i kategorie podlinkowane w menu. Żeby jednak dotrzeć do wpisu blogowego sprzed pięciu lat bądź podkategorii piątego czy piętnastego rzędu, trzeba odbyć dłuższą podróż i wykazać się cierpliwością. Im mniej linków prowadzi do danej podstrony oraz im dalej jest położona od strony głównej, tym później odwiedzi ją użytkownik/robot.
W świetle powyższych informacji mapa strony jest wartościowa, lecz nie niezbędna. Tak jak możesz pozostawić użytkownikowi zabawę w docieranie do odległych podstron i pokładać wiarę w jego żądzy podróżniczej przygody, tak też możesz liczyć na sprawną pracę crawlerów Google, które prędzej czy później odnajdą zakopany skarb. Pytanie zatem brzmi: wolisz pomóc robotom czy cierpliwie poczekać?
Warto mieć mapę strony, kiedy…
Nie istnieje sytuacja, w której stworzenie mapy strony byłoby koniecznością, a zaindeksowanie witryny bez pliku sitemap.xml nie mogłoby się odbyć. Natomiast rzeczywiście istnieją takie sytuacje, w których mapę strony wykonać warto. Temat ów poruszono nawet w oficjalnym poradniku dla webmasterów przygotowanym przez Google. Przyjrzyjmy się mu wspólnie.
Skorzystasz z posiadania mapy strony, jeżeli Twoja witryna:
- jest bardzo duża, rozbudowana, stworzona z wielu podstron i plików. Dzięki wykorzystaniu mapy strony roboty wyszukiwarek odczytają, które podstrony są ważne w serwisie, na których dokonałeś ostatnio zmian, a także które niedawno utworzyłeś,
- nie ma spójnej struktury, tzn. nie do każdej podstrony da się dotrzeć dzięki linkom z innych podstron. Mapa witryny ułatwia robotom odnalezienie treści archiwalnych, odizolowanych, niepodlinkowanych ani w Twojej domenie (linki wewnętrzne), ani poza nią (linki zewnętrzne),
- dopiero niedawno powstała. W takiej sytuacji prowadzi do niej niewiele linków z zewnątrz, o ile w ogóle. Na dodatek kiedy roboty Google trafiają na stronę, stanowi dla nich terra incognita. Warto wręczyć im wówczas mapę. Ważne! Nową stronę internetową trzeba dopiero dodać do indeksu Google. Sposoby na to opisaliśmy w artykule: Jak dodać stronę do Google?,
- jest bogata w obrazy, filmy, ścieżki dźwiękowe i inne treści multimedialne. W poradniku Google pojawia się też informacja o obecności witryny w sekcji Wiadomości Google. Ze względu na ogrom plików i jednoczesne bardzo częste pojawianie się nowych podstron (np. artykułów) dla takiej strony mapa może okazać się zbawienna.
Mapa strony nie jest potrzebna, kiedy…
Ogólnie rzecz biorąc – tak jak wspomnieliśmy – mapa strony nie jest niezbędna nigdy. Natomiast istnieje parę wyraźnych przypadków, w których nad stworzeniem jej nawet nie trzeba się zastanawiać. Im więcej kryteriów z poniższej listy spełnia Twoja strona www, tym większa szansa, że obędziesz się bez pliku sitemap.xml.
Plik mapy nie jest Ci potrzebny, jeśli:
- nie prowadzisz rozbudowanego serwisu, co oznacza że twoja strona internetowa zawiera mniej niż 500 podstron. Uwaga! Do owych 500 podstron należy zaliczyć jedynie te, które chcesz, aby znalazły się w wynikach wyszukiwania Google. W spisie nie musisz uwzględniać np. polityki prywatności, polityki cookies, regulaminu strony, rejestracji i logowania, koszyka, landing page’y,
- masz rozbudowaną strukturę linków i jesteś pewny, że do każdej podstrony prowadzi co najmniej jeden link. Kiedy roboty mają do wyboru wiele ścieżek do danego pliku, dotrą do niego szybciej i łatwiej, w efekcie czego dodadzą go do indeksu,
- korzystasz z hostingu bądź CMS-a, który sam tworzy plik sitemap.xml (albo pliki mapy innego typu). Google wskazał w poradniku usługi: Blogger, Wix. Warto jednak wiedzieć, że także popularny WordPress zdecydował się na automatyczne generowanie mapy strony,
- nie masz w witrynie wielu obrazów, filmów, innych plików multimedialnych ani podstron z wiadomościami. A przynajmniej takich, które chcesz zaindeksować w wynikach wyszukiwania Google,
- celowo nie chcesz zaindeksować strony internetowej w Google, bo jest to np. stworzona na krótki czas strona konkursowa bądź witryna związana z bieżącą akcją marketingową. Ta sytuacja często dotyczy landing page’y, na które można się dostać dopiero po wykonaniu konkretnej akcji, chociażby pozostawieniu danych w formularzu. Wówczas indeksacja mija się z celem,
- nie interesuje Cię pozycjonowanie strony. Założyłeś ją na użytek własny i niespecjalnie interesuje Cię to, by kiedykolwiek ktokolwiek ją odnalazł – czy to użytkownicy, czy to roboty wyszukiwarek.
Mapa strony jako sugestia, nie nakaz dla robotów wyszukiwarek
Nie ulega wątpliwości, że mapa strony niesie wiele korzyści, przede wszystkim pod kątem indeksacji w wyszukiwarkach. Natomiast trzeba pamiętać, iż korzystanie z mapy strony nie gwarantuje, że wszystkie żądania webmastera zostaną spełnione, a roboty odwiedzą każdą wskazaną w pliku podstronę w serwisie, na dodatek w preferowanej przez twórcę kolejności.
W rzeczywistości mapa strony stanowi jedynie sugestię i wsparcie dla robotów. Nakaz, wytyczne czy sztywne ramy poruszania się – nigdy. Algorytm Google bierze pod uwagę wiele czynników, na podstawie których ustala kolejność odwiedzania podstron. Mapę strony traktuje wyłącznie jako jeden z takich czynników.
Mapa strony vs. priorytety indeksacji – warto wiedzieć!
- Umieszczenie adresu URL w mapie strony nie oznacza, że podstrona zostanie zaindeksowana szybko. Czasem nie oznacza nawet tego, że zostanie dodana do wyników wyszukiwania… kiedykolwiek!
- Dana strona nie zostanie zaindeksowana w wyszukiwarce – mimo obecności w mapie strony – jeżeli oznaczysz ją tagiem noindex. Może nie zostać zarejestrowania także w przypadku blokady indeksowania w pliku robots.txt połączonej z brakiem linków zwrotnych (wewnętrznych, zewnętrznych).
- W oficjalnym poradniku Google informuje, że nie zobowiązuje się do zaindeksowania każdego adresu URL, który umieścisz w pliku sitemap.xml (bądź innym). Pisanie odwołań czy skarg będzie zapewne skutkowało przytoczeniem owej informacji.
- Roboty Google ignorują wartości <priority> i <changefreq>…
- …mogą też zignorować atrybut <lastmod>, jeżeli odkryją, że wskazane podstrony czy pliki wcale nie zostały zaktualizowane, Ty zaś jedynie próbujesz wymusić ponowny przegląd.
- Dla crawlerów nie ma znaczenia, w jakiej kolejności wypiszesz podstrony witryny. Mapa nie jest odczytywana od pierwszej do ostatniej linijki, tylko oceniana holistycznie. Zupełnie jak papierowa mapa, na którą spoglądasz w całości, by znaleźć interesujący Cię fragment.
Mapa strony internetowej w formacie XML vs. HTML
Najpopularniejsza mapa witryny – ta, o której myślimy, gdy słyszymy ową nazwę – to mapa strony XML. Jak wspomnieliśmy, jest tworzona z myślą o robotach wyszukiwarek, jedynie dla nich dostępna i przez nie odczytywana. Z tego powodu wygląda nieatrakcyjnie i skomplikowanie dla żywych odbiorców. Stanowi czysty kod.
Zaletą pliku sitemap.xml jest możliwość zawarcia znacznie większej ilości informacji przydatnych do odczytywania i indeksowania strony niż ma to miejsce w przypadku alternatywnej mapy strony wykonanej w pliku HTML. Przykładowe dodatkowe informacje to ostatnie aktualizacje na podstronach, priorytet adresów URL, częstotliwość zmian.
Z kolei mapa strony wykonana w pliku HTML przysługuje się nie tylko robotom wyszukiwarek, lecz także użytkownikom. Może przyjmować różną formę, przy czym najczęściej wygląda jak spis treści. Taki spis pozwala dodatkowo wskazać nadrzędność/podrzędność podstron. Spotkasz go chociażby w rozbudowanym menu, które po kliknięciu się rozwija – wówczas możesz zobaczyć wszystkie kategorie i podkategorie dostępne w serwisie.
Warto wiedzieć, że właściwie wykonana mapa strony w formacie HTML stanowi czynnik rankingowy SEO. Dzieje się tak, ponieważ – jako rozbudowany spis treści dostępnych w witrynie – umożliwia użytkownikom nawigację i podnosi jakość ich doświadczenia na stronie (UX – User Experience).
Mapa strony przygotowana w formach innych niż plik sitemap.xml czy HTML
Inne akceptowane przez roboty Google formy mapy strony to RSS, mRSS i Atom 1.0, a nawet zwykły tekst. Jeżeli Twoja strona internetowa ma bardzo prostą budowę i składa się ze strony głównej oraz kilku podstron, wystarczy, że w pliku tekstowym wypiszesz adresy URL jeden pod drugim.
Mapa strony internetowej – specyfikacja
Skoro już wiesz, czym jest mapa strony oraz kiedy warto ją stworzyć, czas przyjrzeć się jej cechom. Poniżej wskazaliśmy podstawowe wytyczne mapy strony, które w poradniku dla webmasterów umieścił Google.
- Plik sitemap.xml nie może przekroczyć rozmiarem 50 MB.
- W jednym pliku sitemap.xml może się znaleźć nie więcej niż 50 000 adresów URL. Jeżeli jest ich więcej, konieczne będzie podzielenie mapy na części i stworzenie pliku indeksu map strony.
- Jeśli chcesz, możesz skompresować mapę witryny, np. do formatu ZIP – roboty Google poradzą sobie z jej odczytaniem.
- Pliki w mapie strony muszą zostać zakodowane w standardzie UTF-8.
- Najczęściej spotykaną, domyślną nazwą nadawaną mapie strony jest „sitemap.xml”, jednak możesz ją nazwać dowolnie. Wystrzegaj się jedynie polskich liter i znaków specjalnych. Możesz zastosować np. myślnik i nazwać plik: mapa-strony.xml.
Gdzie powinna się znaleźć mapa strony?
Umieść plik mapy na serwerze strony, dla której został stworzony. Google jako najlepsze miejsce wskazuje katalog główny. Mówi się, że lokalizacja ma drugorzędne znaczenie, jednak pamiętaj, że mapa strony ma wpływ jedynie na elementy potomne, czyli takie, które znajdują się w danym katalogu. Jeśli więc znajdzie się w katalogu innym niż główny, nie obejmie wszystkich podstron i plików w serwisie.
Jakie dane powinny się znaleźć w pliku sitemap.xml?
Teraz przyjrzyjmy się elementom, które powinna zawierać mapa strony. One również zostały wymienione w oficjalnym poradniku dla twórców stron internetowych od Google.
- W pliku sitemap.xml umieść spójne, pełne i jednoznaczne adresy URL, które będą łatwe do odczytania i zrozumienia przez roboty. Stosuj bezwzględne adresy URL, a także zwracaj uwagę na obecność http/https i www bądź jego brak. Takie szczegóły mają ogromne znaczenie!
- Zrezygnuj z umieszczania w pliku mapy strony identyfikatorów sesji z adresów URL. Jeśli je pozostawisz, podstrony mogą zostać zaindeksowane wielokrotnie.
- Stosuj właściwe adnotacje, by poinformować roboty o alternatywnych wersjach językowych strony, częstotliwości zmian, aktualizacjach treści.
- Uwzględnij w mapie strony wyłącznie kanoniczne adresy URL.
- W przypadku dwóch wersji strony internetowej w mapie witryny umieść tylko jedną, preferowaną. To ona pojawi się w wynikach wyszukiwania. Ma to miejsce np. w przypadku stron dostępnych pod adresem z www i bez www bądź w wersji desktopowej i mobilnej. Dodaj atrybut rel=canonical na tej ważniejszej albo ustaw stałe przekierowanie. (Przeczytaj, jak przekierowanie 301 wpływa na pozycjonowanie i jak je ustawić).
Czego nie powinien zawierać plik sitemap.xml?
Właściwie przygotowana mapa strony nie zawiera podstron generujących błędy (np. 4xx i 5xx), adresów URL z parametrami, stron będących wynikami wyszukiwania. Nie należy też umieszczać w niej adresów URL do stron z przekierowaniami ani zablokowanych przed odczytem przez roboty wyszukiwarek (np. za pomocą tagu noindex bądź w pliku robots.txt).
Zachęcamy do poszerzenia wiedzy na temat przekierowań i działania tagu noindex:
Czy stworzenie mapy strony www jest trudne? Jak to zrobić?
Korzystając z wybranych platform hostingowych (np. Blogger) czy używając niektórych CMS-ów (np. WordPress), nawet nie zaprzątaj sobie głowy powyższymi pytaniami. Mapa strony zostanie wykonana za Ciebie automatycznie.
Natomiast jeżeli trafiłeś mniej szczęśliwie i z zadaniem musisz się zmierzyć sam, proponujemy znalezienie kreatora map witryny – w internecie jest ich mnóstwo. Poza tym możesz zastosować wtyczkę dopasowaną do Twojego CMS-a, która stworzy mapę strony na podstawie jej aktualnej struktury. Taką wtyczką jest chociażby Yoast.
Pamiętaj, że jeśli Twój serwis jest duży, czyli składa się z więcej niż 50 000 podstron, będziesz musiał przygotować kilka osobnych map strony i stworzyć indeks map. Indeks to prosty plik, do którego wkleja się adresy URL wszystkich map z osobna – jeden pod drugim.
Jak powiadomić roboty wyszukiwarek o mapie strony? (Google Search Console i inne sposoby)
W poradniku dla właścicieli stron internetowych od Google wskazano trzy sposoby na poinformowanie robotów o stworzeniu mapy:
- Najłatwiej i najszybciej zalogować się na konto Google Search Console i wejść do zakładki: „Indeks -> Mapy witryn”. Tutaj należy podać ścieżkę dostępu do mapy (adres URL). Klikasz „prześlij”, i gotowe! Ponadto właśnie w tym miejscu znajdziesz informacje, kiedy po raz ostatni były na Twojej stronie crawlery Google i czy udało im się zaindeksować witrynę.
- Możesz edytować plik robots.txt i w dowolnym miejscu wstawić instrukcję dla robotów: Sitemap: http://domena.pl/lokalizacja-mapy.xml (oczywiście musisz podstawić adres URL swojej mapy strony).
- Funkcja „ping” oznacza wysłanie żądania HTTP GET. W oknie przeglądarki umieść komendę: http://www.google.com/ping?sitemap=http://domena.pl/sitemap.xml (tutaj także wstaw właściwy adres URL, pod którym można znaleźć Twoją mapę strony).
Jaki wpływ ma mapa witryny na SEO?
I wreszcie przechodzimy do finalnej kwestii: czy mapa strony wpływa na SEO? Odpowiedź brzmi… i tak, i nie. Inne odpowiedzi to: nie bezpośrednio, oraz: może mieć, może nie mieć. Rozwińmy temat.
Mapa strony ma wpływ na SEO w takim sensie, że…
- Pomaga w pojawieniu się strony w wynikach wyszukiwania, co jest podstawowym warunkiem pozycjonowania. Ma to znaczenie zwłaszcza w okresach, w których Google doświadcza problemów z indeksacją.
- Ułatwia robotom docieranie do treści mniej popularnych, schowanych w serwisie, słabo podlinkowanych.
- Wskazuje robotom treści stare, ale niedawno odświeżone, którym roboty powinny przyjrzeć się od nowa.
- Potencjalnie skraca czas indeksacji podstron i plików dostępnych w serwisie: zdjęć, filmów, innych.
- Wspomaga indeksowanie właściwych podstron. Za jej sprawą unikniesz po pierwsze kanibalizacji wyników wyszukiwania, po drugie niskiej oceny jakości treści wyglądających na zduplikowane (np. dostępnych pod dynamicznym adresem URL). Wszystko dzięki temu, że w mapie strony podaje się adresy kanoniczne.
Mapa strony nie wpływa na pozycjonowanie w ten sposób, że…
- Obecność mapy strony w serwisie nie sprawia, że będzie ona miała wyższe pozycje w wynikach wyszukiwania.
- Mapa strony w sposób bezpośredni nie przyczynia się do uzyskania widoczności na nowe słowa kluczowe (może jedynie wspomóc indeksację podstron zawierających owe słowa, jednak ostateczny wynik zależy od jakości treści i optymalizacji witryny).
Czy warto korzystać z mapy strony?
Mapa strony jest szybka i łatwa w przygotowaniu. Nie wymaga umiejętności webmasterskich – wszystko załatwiają za nas programy i wtyczki. Poza tym przygotowanie jej zgodnie z zaleceniami z niniejszego artykułu – czy po prostu zastosowanie wtyczki do CMS-a – nie może zaszkodzić witrynie, a jedynie jej pomóc.
Zatem skoro poświęcenie chwili na stworzenie pliku sitemap.xml ma potencjalne korzyści i nie jest obarczone zagrożeniami, zaniechanie tej czynności byłoby przepuszczeniem okazji do wzmocnienia działań SEO. Pamiętaj bowiem, że chociaż samą mapą nie wypozycjonujesz serwisu, dzięki współpracy z robotami Google nauczysz je poprawnie się po nim poruszać. Wejdziesz w rolę uprzejmego pana domu oprowadzającego gości po pomieszczeniach.
Kolejny krok: pozycjonowanie strony internetowej
I jak, mapa strony wykonana i przesłana do wyszukiwarki Google? Wkrótce roboty powinny znaleźć umieszczone w niej informacje i zaindeksować podstrony. Kiedy się tak stanie, nadejdzie czas na zadbanie o lepszą widoczność. Sama obecność na liście wyników wyszukiwania bowiem nie sprawia jeszcze, że docierają do Ciebie odbiorcy. Tutaj potrzebne są działania SEO: on-site i off-site. Z oboma możemy Ci pomóc.
Sprawdź, na czym polega pozycjonowanie w FunkyMedia. Jeżeli masz pytania, pisz śmiało na nasz adres e-mail. Daj nam również znać, jeśli mimo przeczytania artykułu nie udało Ci się stworzyć mapy strony, nie chcesz robić tego samodzielnie bądź po przesłaniu pliku sitemap.xml w Google Search Console pojawiły się błędy. Przygotujemy mapę lub naprawimy błędy, po czym opracujemy strategię SEO dopasowaną do Twojej witryny. Nie ma na co czekać – czas wyruszyć na podbój wyszukiwarki!
Na koniec zapraszamy Cię na nasz blog. Publikujemy wpisy poradnikowe, dzięki którym podszkolisz się w SEO: optymalizacji strony, pozyskiwaniu linków, tworzeniu wartościowych treści i wielu innych kwestiach. Nauczysz się tworzyć kampanie reklamowe. Ponadto zrozumiesz, w jaki sposób działa pozycjonowanie. Dlaczego jedne czynności przynoszą pozytywny efekt, inne zaś pozostają niezauważone przez algorytmy wyszukiwarki, a czasem nawet ukarane przez Google. Na pewno znajdziesz u nas coś dla siebie.