W cieniu rywalizacji pomiędzy Google a OpenAI rosną nowi gracze, którzy mogą znacznie wpłynąć na rynek związany z technologią A.I. Mowa przede wszystkim o Perplexity AI – narzędziu, które rozwijało się w ciszy i poza blaskiem reflektorów, ale które zaproponowało nowy model przeszukiwania zasobów sieciowych jeszcze zanim to było modne. Perplexity AI pomoże nie tylko napisać kreatywny tekst, artykuł specjalistyczny czy rozwiązać problem matematyczny. Narzędzie sprawdza się bowiem równie dobrze jako podstawowa wyszukiwarka internetowa. W tym artykule przyglądamy się, czym jest i jak działa Perplexity AI – model, który rzuca rękawicę ChatGPT!
Perplexity AI – (największa) konkurencja ChatGPT?
Perplexity AI w ostatnich miesiącach zaczęło zyskiwać popularność jako potencjalnie największa konkurencja dla wiodącego modelu generatywnego, ChatGPT. Perplexity ma unikalne podejście do przetwarzania języka naturalnego, oferując użytkownikom wyjątkową precyzję i spójność generowanych odpowiedzi. Chociaż podobieństw między ChatGPT a Perplexity jest wiele, model ten bynajmniej nie powinien być traktowany jako kalka popularniejszego narzędzia. Najistotniejszą cechą dystynktywną jest w tym przypadku funkcja minimalizacji niejednoznaczności, która stanowi ciekawy sposób rozwiązania problemu związanego z dekodyfikacją i interpretacją złożonych, kontekstualnych promptów.
Podczas gdy ChatGPT-4 chwalony jest za szeroki zakres zastosowań i zdolność do prowadzenia długoterminowych, interaktywnych sesji, Perplexity AI zyskuje uznanie dzięki bardziej “skoncentrowanemu” podejściu. Narzędzie zostało opracowane z myślą o redukcji tzw. wąskich gardeł w procesie przetwarzania promptu z języka naturalnego na język programistyczny. Jednym z takich wąskich gardeł są sformułowania wieloznaczne i w dużym stopniu uzależnione od kontekstu rozmowy. Podobno w celu przyspieszenia generowania precyzyjnych odpowiedzi twórcy Perplexity AI mieli zastosować autorskie mechanizmy zmieniające architekturę w zakresie kodowania promptu.
Jak działa Perplexity AI?
Podobnie jak wiele innych systemów przetwarzania języka naturalnego (LLM), Perplexity AI bazuje na zaawansowanych modelach językowych wykorzystujących architekturę Transformer – dobrze znaną m.in. z ChatGPT. Architektura Transformer wyróżnia się zdolnością do równoległego przetwarzania danych i skutecznego zarządzania długoterminowym kontekstem w sekwencjach długich ciągów tekstowych. Wiąże się to z wyższymi kosztami procesu, ale sprzyja wydajności. Z kolei sama efektywność interpretacji promptu w przypadku Transformer w dużym stopniu wynika z zastosowania przełomowego mechanizmu atencji (attention mechanism), o którym pisaliśmy już na łamach naszego bloga. To mechanizm, który umożliwia modelowi skupienie się na różnych częściach wejściowego tekstu podczas generowania odpowiedzi
Perplexity AI wykorzystuje architekturę Transformer, która w pewnym stopniu została prawdopodobnie zmodyfikowana na potrzeby twórców. Największą cechą różniącą ten projekt od produktów OpenAI jest dostęp do sieci. Od początku zamiarem twórców było stworzenie modelu językowego zintegrowanego z wyszukiwarką. Sam początek projektu nie był zresztą związany ze sztuczną inteligencją, a z przetwarzaniem danych wyszukiwarki, m.in. na potrzeby tworzenia recenzji badań. Obecnie Perplexity AI używa indeksów Google Search i bez problemu znajduje wszystkie dane sieciowe, które są zaindeksowane. Procesy LLM odpowiadają za strukturyzację tych danych do postaci języka naturalnego.Rodzi się zatem pytanie: jak to wszystko działa skoro wiemy, że Perplexity nie jest zależne ani od Google, ani OpenAI?
Istotną rolę odgrywa proces buforowania (caching) i “skrobania” (scraping). Wydaje się, że Perplexity przetwarza i usuwa ogólne wyniki wyszukiwania, ale następnie ładuje same strony do pamięci jako rodzaj pamięci podręcznej kontekstu. Twórcy nie przedstawiają dokładnych informacji metodologicznych, które pozwoliłyby na weryfikację sposobu działania narzędzia. Wiadomo jednak, że dane indeksów Google są wielokrotnie przetwarzane, dzięki czemu można korzystać także z różnych operatorów wyszukiwania w obrębie Perplexity z zadziwiająco dobrymi rezultatami (nawet lepszymi od Google Search). Pomimo tego Perplexity powiela częste błędy związane z architekturą Transfor: tendencją do “kłamania”, zapętlania się, a także przedstawiania losowych wyników.
Wyszukiwanie w sieci w czasie rzeczywistym
Perplexity AI to zarówno model językowy A.I., jak i innowacyjna wyszukiwarka, która pozwala na szybsze i zawężone przez użytkownika przeszukiwanie zasobów sieciowych. W przeciwieństwie do tradycyjnych wyszukiwarek, które wymagają wpisywania słów kluczowych, Perplexity AI pozwala użytkownikom zadawać pytania w naturalnym języku. Na podstawie zadanych pytań generuje szczegółowe odpowiedzi, dostarczając podsumowania informacji oraz linki do źródeł i cytaty. W ten sposób użytkownicy mogą szybko uzyskać nie tylko precyzyjne odpowiedzi, ale także dostęp do wiarygodnych źródeł – o ile, rzecz jasna, Perplexity się nie pomyli.
Przeszukiwanie sieci w czasie rzeczywistym przez modele językowe A.I. to temat, który obecnie jest na ustach wszystkich, którzy dokładnie obserwują rozwój usług Google, OpenAI i Microsoftu. Jednak należy podkreślić, że Perplexity AI wygrało wyścig z gigantami, oferując użytkownikom możliwość przeszukiwania wyników sieciowych szybciej.
W zależności od konfiguracji promptu narzędzie może przeszukiwać wyniki zgodnie z określonymi preferencjami użytkownika. Tym samym staje się nie tylko modelem językowym, co po prostu znacznie bardziej spersonalizowaną wyszukiwarką. Dla porównania – Google Search dysponuje tylko kilkunastoma operatorami wyszukiwania, takimi jak np. wyszukiwanie określone (“”), łączne bezwarunkowe (AND) itp. Z kolei korzystając z Perplexity, posługując się komendami pisanymi potocznie, językiem naturalnym, można zawężać wyniki wyszukiwania na dowolny temat i prawie w dowolnym zakresie. Widać pod tym względem także rodowód narzędzia – doskonale przydaje się ono bowiem w badaniach, gdzie szybki dostęp do dokładnych informacji jest kluczowy. A to właśnie od badań naukowych i analizy wyników publikacji naukowych mieli zaczynać twórcy Perplexity.
Do czego służy Perplexity AI?
Perplexity AI najlepiej sprawdza się w sytuacjach wymagających szybkiego dostępu do informacji – czyli podobnie, jak alternatywne modele językowe. Zdolność do generowania natychmiastowych odpowiedzi na pytania w języku naturalnym sprawia, że jest to idealne narzędzie dla studentów, badaczy oraz profesjonalistów potrzebujących rzetelnych informacji na zawołanie. Dzięki możliwości dostarczania linków do źródeł i cytatów, użytkownicy mogą szybko przechodzić do bardziej szczegółowych materiałów, co dodatkowo zwiększa efektywność ich pracy. Z pomocą Perplexity AI wykonamy wszystkie te zadania i prace, które tworzymy przy wsparciu ChatGPT.
Generowanie treści
Treści tworzone za pomocą Perplexity nie różnią się wiele od treści generowanych przez ChatGPT 3.5. Częściej natomiast występują błędy składniowe i gramatyczne. Na tym poziomie widać pewne ograniczenia, szczególnie wtedy, gdy korzysta się z innych języków, niż angielski. Pomimo tego i tak warto przetestować Perplexity w tym zakresie. Narzędzie wesprze nas w wykonywaniu takich zadań, jak pisanie podsumowań zbiorczych informacji, generowanie pomysłów, pisanie scenariuszy, tekstów i artykułów, a także weryfikowanie prawdziwości poszczególnych informacji.
Wyszukiwanie informacji
O ile jakość generowanego tekstu może być inna (zwykle gorsza), o tyle Perplexity może lepiej sprawdzać się w wyszukiwaniu informacji szczegółowych. Dzięki możliwości zawężania wyników wyszukiwania szybciej i łatwiej znajdziemy dane, które znajdują się w indeksie Google, ale np. dotyczą stron znajdujących się bardzo daleko w wynikach wyszukiwania. Na pewno już w obecnym stanie rozwoju Perplexity lepiej sprawdza się w amatorskich zadaniach OSINT, niż Google. Stanowi też ciekawą alternatywę dla wyszukiwania w obrębie niszowych tematyk, np. prac naukowych. Osoby, które regularnie korzystają z Google Scholar, szczególnie powinny być zainteresowane sprawdzeniem Perplexity!
Główne wady Perplexity AI
Perplexity AI nie jest wolne od wad. Czasami może mieć trudności z interpretacją bardziej skomplikowanych lub wieloznacznych zapytań. Jak wspomnieliśmy, wiele błędów unaocznia się na poziomie generowania treści (zwłaszcza w języku polskim). Trzeba też wziąć pod uwagę to, że jakość ostatecznych wyników zależy od rodzaju wprowadzonego promptu, a także jakości i dostępności przeszukiwanych danych.
Zarówno zaletą, jak i wadę projektu jest to, że ma on charakter niszowy. Za Perplexity nie stoją żadni giganci technologiczni, a przynajmniej nic na to nie wskazuje. Tym bardziej w tym kontekście może nieco dziwić fakt, że na stronie nie zobaczymy żadnych oficjalnych informacji dotyczących metodologii tworzenia programu i zakresu jego wykorzystania. Pojawiają się również wątpliwości związane z prawami autorskimi oraz sposobem dalszego wykorzystywania danych wprowadzanych przez użytkownika. Dla ogólnej uczciwości trzeba jednak podkreślić, że wątpliwości te tak samo dotyczą Gemini czy ChatGPT.
Perplexity AI – moduł, który zdetronizuje ChatGPT? Podsumowanie
Perplexity AI, jako zaawansowany chatbot i wyszukiwarka w jednym, może stać się podstawowym narzędziem pracy dla większości z nas. Bez problemu wygenerujemy tekst, scenariusz czy prosty kod – oczywiście za darmo i natychmiast. Przyjazny interfejs użytkownika i wiele opcji dodatkowych także przyczyniają się do tego, że Perplexity może stać się podstawowym modułem.
Największą zaletą jest jednak możliwość przeszukiwania zasobów sieciowych i operacjonalizowania wyników wyszukiwania. Perplexity wykorzystuje indeks Google, ale pozwala na sprawniejsze i dokładniejsze poruszanie się po wynikach. Pomijając losowe błędy, które program może zwracać, efektywność pracy jest naprawdę zadziwiająca. Szczególnie istotna jest możliwość stosowania różnych operatorów wyszukiwania w języku naturalnym, które dalej pozwalają na selekcjonowanie wyników.
Chociaż Perplexity AI ma pewne ograniczenia, między innymi związane z trudnością w interpretacji bardziej złożonych zapytań, jego zdolność do szybkiego dostarczania aktualnych i precyzyjnych informacji sprawia, że w pracach wymagających dobrego researchu może być nieocenione. Podsumowując, Perplexity AI nie ma wydajności i powtarzalności na poziomie ChatGPT czy Gemini. Ma za to unikatową możliwość przeszukiwania zasobów sieciowych tak, jak się tego aktualnie chce.
