AI Overviews to innowacyjny model SGE, który zwraca odpowiedzi wygenerowane przez sztuczną inteligencję. Rozwiązanie przybliża nas do zupełnie nowego kierunku w historii wyszukiwania i pozycjonowania, kiedy nie liczą się już tak bardzo organiczne wyniki wyszukiwania (SEO), ale treści pokazywane przez AI (GEO). Chociaż premiera AI Overviews okazała się klapą, a przez cały 2024 r. moduł wyświetlał się dla bardzo ograniczonej grupy użytkowników, teraz zaczyna się to zmieniać. Najnowsze badanie wskazuje, że Google przestawiło wajchę, a AI Overviews dostępne jest już w połowie wyszukiwań w USA. Jak bardzo zmienił się kluczowy moduł AI/SGE Google? I jak bardzo zdążyli się też zmienić użytkownicy, którzy z niego korzystają?
Nadchodzi era wyszukiwania AI – Google
AI Overviews właśnie przechodzi ogromne zmiany, których skutkiem jest zwiększenie częstotliwości wyświetlania modelu w zapytaniach Google Search. Według najnowszej analizy Botify i DemandSphere AI Overview pojawia się już w 47% wszystkich wyszukiwań w Stanach Zjednoczonych. Przypomnijmy, że wyświetlanie modułu wciąż ma charakter testowy, zawężony wyłącznie do użytkowników ze Stanów Zjednoczonych i Kanady. Dotychczas model generujący odpowiedzi sztucznej inteligencji wyświetlał się jedynie przy ok. 15% zapytania. Mamy więc trzykrotny wzrost częstotliwości pojawiania się modelu, co wręcz na pewno oznacza, że Google poczyniło znaczne postępy w zakresie udoskonalania go.
AI Overviews od początku uznawane było za papierek lakmusowy bezprecedensowej transformacji wyszukiwarek internetowych. Sam moduł powstał bezpośrednio jako odpowiedź Google na coraz większą presję ze strony OpenAI. Twórcy ChatGPT nie tylko zdobywają coraz większe grono użytkowników, ale pracują także nad własną, nową wyszukiwarką – SearchGPT, a nawet przeglądarką o roboczej nazwie BrowserGPT. Nic więc dziwnego, że czując na plecach oddech konkurenta Google zmuszone jest do implementacji technologii AI także do swojego kluczowego segmentu, którym jest wyszukiwarka Google Search.
W tym artykule prześledzimy jednak nie tylko najnowsze zmiany AI Overviews dotyczące wyświetlania modelu, ale również transformację tendencji i zachowań użytkowników. Chociaż od pojawienia się ChatGPT pod koniec 2022 r. mija zaledwie dwa lata, okazuje się, że sposób korzystania z wyszukiwarki diametralnie się zmienił. I ten aspekt również ma ogromne przełożenie na to, jak będzie docelowo działać moduł AI Overviews.
AI Overviews pojawia się w 47% wyszukiwań
Według badania przeprowadzonego przez Botify i DemandSphere sztuczna inteligencja już teraz zdominowała przestrzeń wyszukiwania, zmieniając paradygmat komunikacji internetowej. Analiza ujawnia głębokie zmiany zachodzące w wyszukiwania – zarówno po stronie wyszukiwarki, jak i zachowań użytkowników. Wyniki badań są wręcz rewolucyjne – liczby mówią same za siebie:
- AI Overview pojawia się w 47% wszystkich wyszukiwań,
- zajmuje nawet 48% przestrzeni ekranu w urządzeniach mobilnych,
- 75% cytowanych treści pochodzi z pierwszej dwunastki wyników organicznych,
- w 60% przypadków towarzyszą im dodatkowe rozbudowane fragmenty (featured snippets).
Statystyki te nie są jedynie suchymi liczbami, lecz odzwierciedlają głęboką zmianę kulturową w sposobie wyszukiwania informacji. Użytkownicy coraz częściej preferują natychmiastowe, syntetyczne podsumowania zamiast żmudnego przeglądania kolejnych stron wyników wyszukiwania.
Charakterystyka nowych wyszukiwań z AI Overviews
Wspomniane badanie nie ograniczało się jedynie do zweryfikowania obecnego stanu AI Overviews. Pokazuje ono również szereg zmian związanych z zachowaniami użytkowników. Badanie przeprowadzono w okresie od 15 sierpnia do 1 września 2024 roku. Obejmowało ono:
- 36 000 słów kluczowych komercyjnych,
- 85 638 słów kluczowych informacyjnych,
- 22 witryny z sektorów e-commerce, publikacji i marek,
- wyniki wyszukiwania zarówno na komputerach stacjonarnych, jak i urządzeniach mobilnych.
Skala badania jest imponująca. Analitycy zgromadzili gigantyczny zbiór danych, który pozwolił im wyciągnąć przełomowe wnioski o zmieniającej się naturze wyszukiwania.
Ciekawych wniosków z badania z pewnością nie brakuje. Analiza wykazała zróżnicowane występowanie AI Overview w zależności od rodzaju zapytania:
- słowa kluczowe o małym wolumenie (poniżej 1000 wyszukiwań miesięcznie): 55% prawdopodobieństwa,
- długie frazy (>5 słów): 73,6% przypadków,
- zapytania komercyjne: 19,4% wystąpień,
- zapytania informacyjne: 58,7% prezentacji.
Różnorodność występowania AI Overview w zależności od rodzaju zapytania pokazuje, jak zaawansowane stały się algorytmy odpowiadające za interpretację kontekstu promptu. Szczególnie interesujący jest wysoki odsetek generowania podsumowań dla długich, wieloelementowych fraz typu długi ogon oraz zapytań informacyjnych. Świadczy to o rosnących zdolnościach AI do interpretacji złożonych, niejednoznacznych intencji użytkowników, z czym – przypomnijmy – Google zawsze miało pewne problemy.
Ulepszony sposób działania AI Overviews
AI Overviews to najintensywniejszy obszar prac Google w 2024 roku. Opiera się na modelu językowym korzystającym ze statycznych baz danych i dynamicznych informacji ze stron internetowych, w tym treści użytkowników (SGE). Podobnie, jak inne chatboty, mechanizm działania polega na błyskawicznym procesie ekstrakcji informacji z setek, a nawet tysięcy źródeł. Nie jest to już proste wyszukiwanie, ale zaawansowana analiza semantyczna, obejmująca proces dekodyfikacji i kodyfikacji promptu, która musi rozumieć kontekst, intencję i złożoność zapytania.
Z najnowszego badania wynika, że AI Overviews znacznie lepiej ma radzić sobie z odpowiadaniem na zapytania w porównaniu do pierwszego półrocza 2024 r. Przypomnijmy, że po premierze modułu na jaw wyszło szereg niebezpiecznych błędów, obejmujących m.in. takie sytuacje, w których model Google’a sugerował użytkownikom szkodliwe dla zdrowia czynności. Te najbardziej kontrowersyjne dotyczyły zagadnień medycznych (np. słynna rekomendacja AI Overviews zalecająca regularne spożywanie kamieni).
Proces analizy AI Overviews ogranicza się do 5 filarów:
1. Semantyczna analiza kontekstu zapytania.
2. Wielowarstwowa ocena wiarygodności źródeł.
3. Natychmiastowa synteza informacji.
4. Generowanie zwięzłych, precyzyjnych podsumowań.
5. Dopasowanie treści do zamierzonej intencji użytkownika.
Proces ten przypomina pracę ultrainteligentnego analityka, który błyskawicznie przetwarza informacje z niespotykaną dotąd precyzją. Każde zapytanie traktowane jest jak unikalna zagadka wymagająca kompleksowego, wielowarstwowego rozwiązania, gdzie liczą się nie tylko same dane, ale ich wzajemne powiązania i kontekst.
Pierwsze kroki Google w kierunku identyfikacji treści na stronach
Według ostatniej analizy AI Overviews przeszło zmiany w zakresie identyfikacji rodzajów treści. Zaimplementowano na tej płaszczyźnie technologię analizy semantycznego pokrewieństwa dokumentów – cosine similarity. Metoda, która na łamach czasopism naukowych była opisywana już kilkanaście lat temu, teraz, w zmodyfikowanej formie, ma być wykorzystywana właśnie przez Google. Cosine similarity to więcej niż tylko matematyczny wzór – to rewolucyjna metoda umożliwiająca pomiar pokrewieństwa znaczeniowego poszczególnych dokumentów i ich porównywanie. Algorytm nie tylko porównuje słowa, ale rozumie głębszy kontekst i znaczenie treści. Kluczowe cechy metody cosine similarity to:
- ocena semantycznego podobieństwa tekstu,
- wielowarstwowa analiza kontekstowa,
- pomiar zgodności treści z intencją wyszukiwania,
- weryfikacja spójności informacyjnej.
Nie jest jasne, jakie rezultaty przyniesie wdrożenie tej technologii do AI Overviews. Wiadomo natomiast, że celem jest wyeliminowanie błędów poznawczych modelu i zmniejszenie halucynacji. Dzięki temu AI Overviews ma lepiej radzić sobie z promptami wielokontekstowymi, które nie mają zerojednykowej interpretacji.
Zero-click search – nowy model przyswajania informacji
Z omawianego badania można wysunąć szereg wniosków wykraczających tematycznie poza AI Overviews, ale w gruncie rzeczy niezwykle związanych również z tym tematem. Świetnym przykładem jest zjawisko zero-click search, czyli zupełnie nowa tendencja zachowań użytkowników.
Zero-click search to świadomy sposób pozyskiwania informacji z wyszukiwarki bez wchodzenia na poszczególne strony internetowe. Aż 60% wyszukiwań w Google Search kończy się bez kliknięcia jakiegokolwiek linku. To całkowita rewolucja w dotychczasowym modelu generowania ruchu w sieci. I jednocześnie niezwykle niekorzystny trend dla właścicieli stron internetowych, zwłaszcza tych, które poświęcone są informacjom i poradnikom branżowym.
Na łamach zagranicznych portali branżowych SEO już teraz mówi się o “rewolucji zero-click”. Użytkownicy przestają być aktywnymi wyszukującymi. Zamiast tego stają się odbiorcą natychmiastowo dostarczanych treści przez wyszukiwarkę. Te zaś mogą być podawane zarówno w formie “zassanego” ze strony meta description, fragmentów rozszerzonych (featured snippets), jak i modułu sztucznej inteligencji.
Konsekwencją postępującej zmiany zachowań użytkowników w wyszukiwarce jest spadająca rola stron internetowych jako źródeł informacji. To proste – jeśli bazujemy na tym, co od razu pojawia się w wyszukiwarce, przestaje mieć znaczenie to, co znajduje się na konkretnych stronach. W rezultacie mamy do czynienia z:
- coraz krótszym czasem pozyskiwania informacji przez użytkowników,
- preferowaniem natychmiastowych, syntetycznych odpowiedzi,
- spadkiem znaczenia tradycyjnych linków organicznych,
- rosnącą rolą generatywnej sztucznej inteligencji.
AI Overviews a problemy z indeksowaniem stron
Ostatnim aspektem, które ujawniło badanie, jest postępujący problem z indeksowaniem stron zarówno przez Google Search, jak i Microsoft Bing. Według analizy:
- Google pomija nawet 50% podstron dużych witryn,
- Bing nie indeksuje 20% stron generujących ruch organiczny.
Statystyki te, jeśli trafne, pokazują ogromną skalę problemu. Mimo zaawansowanych technologicznie rozwiązań, wyszukiwarki nadal błądzą w morzu informacji, pomijając setki, a nawet tysiące wartościowych treści. Wbrew pozorom w najtrudniejszej sytuacji nie są jednak duże witryny, lecz startujące, małe strony.
Pomimo “boostu”, który daje Google nowym domenom, z roku na rok coraz trudniej je wypozycjonować. To naturalna kolej rzeczy. Szacuje się, że co 24 godziny przybywa 252 tysiące nowych stron internetowych. To zatrważające dane, które przekładają się bezpośrednio na SEO. Jeśli stron jest coraz więcej, a większość użytkowników wciąż skupia się jedynie na kilku pierwszych wynikach wyszukiwania, to siłą rzeczy mamy rosnący odsetek przegranych. 99,9% stron po prostu nie ma co liczyć na ruch organiczny.
To oznacza, że nawet najlepiej przygotowana strona może pozostać niewidoczna, skazana na cyfrowe zapomnienie. Jak można się domyśleć, sama wysoka jakość treści też nie jest już wystarczająca. Paradoksalnie nadzieją w tym kontekście stają się właśnie moduły AI, takie jak AI Overviews i nowe techniki pozycjonowania – GEO.
AI Overviews jako nowy rozdział wyszukiwania – podsumowanie
AI Overviews staje się coraz lepsze, o czym świadczą zarówno analizy jakościowe, jak i wzrost częstotliwości wyświetlania się modułu aż do poziomu 47%. To skok o ponad 300% względem danych z pierwszego półrocza. Oznacza to, że prace nad AI Overviews, choć dla niektórych powolne, przynoszą efekty.
Wraz ze zmieniającym się AI Overviews widzimy również, że nadchodzi całkowite przewartościowanie dotychczasowych modeli pozyskiwania ruchu. Firmy, które nie potrafią szybko się adaptować, skazane są na marginalizację. W kontekście zmian zachowań użytkowników i zjawiska zero-click search zdobywanie ruchu w sieci stanie się jeszcze trudniejsze. Rosnące wyzwania dla twórców treści to m.in.:
- konieczność głębokiej optymalizacji semantycznej pod moduły AI,
- nacisk na jakość i kontekstowość informacji (kontekstowość jako nowa kategoria “przebijająca” dawny evergreen content),
- przewidywanie intencji użytkownika,
- tworzenie treści maksymalnie przejrzystych i zwięzłych.
Google już teraz zapowiada poważne zmiany w 2025 roku, które mają przede wszystkim wprowadzić wyszukiwanie na tory sztucznej inteligencji. Możemy się więc spodziewać, że niebawem wyświetlenia modułu AI Overviews nie będą ograniczone okresem testowym, lecz stałe dla wszystkich rodzajów zapytań. Oznacza to, że klasyczne SEO w jakiejś części odchodzi do lamusa, bo jeszcze istotniejsze stanie się GEO – pozycjonowanie w modułach sztucznej inteligencji.
